Bánh đá Hà Giang là món bánh dân dã của bà con vùng cao nhưng nay đã trở thành đặc sản trứ danh khiến bao du khách tò mò về món bánh cứng như đá này. Cùng Việt Map Travel tìm hiểu về nguồn gốc cũng như cách thưởng thức món bánh đá ngon tròn vị nhé!
Bánh đá Hà Giang – nét độc đáo của ẩm thực vùng cao
Giữa núi rừng Hà Giang, bà con nơi đây cũng đã có những cách bảo quản lương thực rất tuyệt vời khi không có tủ lạnh hay điện. Và điển hình nhất chính là bánh đá Hà Giang – món ăn đặc sản Lưa Khoải truyền thống ngày Tết của dân tộc Dao Áo dài.
Nguồn gốc tên gọi
Tên gọi “bánh đá” bắt nguồn từ đặc tính cứng rắn như viên đá của loại bánh này. Khi nướng chín, bánh có độ cứng và dai nhất định, thậm chí có thể dùng làm vũ khí tự vệ trong những tình huống nguy cấp. Chính sự độc đáo này đã khiến bánh đá trở thành một món ăn đặc biệt, gây tò mò cho nhiều người.
Quy trình chế biến
Quá trình chế biến bánh đá đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận và tuân thủ theo những công đoạn truyền thống.
Chuẩn bị nguyên liệu
Nguyên liệu chính để làm bánh đá là gạo nếp nương, được bà con vùng cao trồng trên những thửa ruộng bậc thang. Gạo nếp nương có đặc điểm hạt nhỏ, dẻo thơm và hàm lượng dinh dưỡng cao. Ngoài ra, còn một số nguyên liệu khác như nước tro bếp, gừng, lá cây phảng và muối.
Ngâm gạo
Gạo nếp được ngâm trong nước ấm có pha nước tro bếp trong khoảng 12 giờ. Nước tro bếp giúp tăng độ dai và độ giòn của bánh. Sau thời gian ngâm, gạo được vớt ra, để ráo nước.
Giã gạo
Gạo nếp sau khi ngâm được giã mịn thành bột. Công đoạn này thường được thực hiện bằng cối đá truyền thống. Khi giã, bột phải được giã đều tay, tránh tình trạng bột vón cục.
Trộn bột và tạo hình
Bột nếp sau khi giã mịn được trộn với gừng băm nhỏ, lá cây phảng giã nhuyễn và một ít muối. Dùng nước ấm nhào bột cho đến khi bột trở nên dẻo, không dính tay. Sau đó, bột được chia thành từng viên nhỏ, vo tròn rồi nặn thành hình trụ dài.
Hấp bánh
Các thanh bột được xếp vào nồi hấp và hấp trong khoảng 1-2 giờ, tùy thuộc vào kích thước của bánh. Trong quá trình hấp, bánh sẽ chín và trở nên mềm dẻo.
Phơi bánh, nướng bánh
Bánh sau khi hấp được phơi nắng trong 1-2 ngày cho đến khi khô se mặt. Sau đó, bánh được nướng trên than củi cho đến khi vàng đều và có mùi thơm đặc trưng.
Thưởng thức bánh đá Hà Giang
Bánh đá Hà Giang có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Khi ăn trực tiếp, bánh có độ giòn xốp, vị ngọt nhẹ và mùi thơm đặc trưng. Ngoài ra, bánh đá còn có thể dùng để nấu cháo, xào với rau hoặc làm nguyên liệu cho các món nướng.
Xem thêm: Ăn gì ở Hà Giang? Top những món ăn nhất định không được bỏ lỡ
Hương vị khó quên của bánh đá Hà Giang
Món bánh đá Hà Giang hấp dẫn thực khách không chỉ bởi độ cứng như đá mà còn bởi hương vị đặc biệt, khó quên.
Vị ngọt nhẹ nhàng
Bánh đá Hà Giang có vị ngọt nhẹ, thanh mát, không quá gắt. Độ ngọt này đến từ gạo nếp nương, một loại gạo có hàm lượng đường tự nhiên cao. Khi nướng lên, vị ngọt của bánh càng trở nên đậm đà hơn, tạo nên sự hấp dẫn khó cưỡng.
Mùi thơm đặc trưng
Bánh đá có mùi thơm đặc trưng của gừng, lá cây phảng và gạo nếp rang. Mùi thơm này vừa nồng nàn lại vừa thanh mát, kích thích vị giác và khứu giác của thực khách.
Độ giòn xốp
Bánh đá Hà Giang có độ giòn xốp nhất định, tuy nhiên vẫn mềm dẻo vừa phải. Khi cắn vào, bạn sẽ cảm nhận được độ dai dai, giòn giòn vô cùng thích thú.
Bánh đá Hà Giang – món ăn gắn liền với văn hóa vùng cao
Bánh đá Hà Giang không chỉ là một món ăn ngon mà còn gắn liền với văn hóa của bà con vùng cao.
Tín ngưỡng trong ẩm thực
Bánh đá Hà Giang được coi là một món ăn đặc sản, thường được dùng vào các dịp lễ Tết hoặc để thiết đãi khách quý. Theo quan niệm của người dân tộc Dao, bánh đá tượng trưng cho sự no đủ, ấm áp và đoàn viên vào những ngày đầu năm mới.
Phương thức bảo quản truyền thống
Trước đây, khi chưa có tủ lạnh hay điện, người dân vùng cao Hà Giang đã nghĩ ra cách bảo quản lương thực bằng phương pháp làm bánh đá. Bánh đá có thể để được lâu dưới các con suối mát, tránh được ẩm mốc và mối mọt. Nhờ đó, bà con có thể dự trữ lương thực cho những tháng mùa đông lạnh giá hoặc những khi thiếu thốn lương thực.
Có thể bạn quan tâm: Lẩu gà đen Hà Giang, đặc sản cao nguyên đá nhất định phải thử!
Biến tấu phong phú trong ẩm thực vùng cao
Ngoài cách ăn truyền thống, bánh đá Hà Giang còn được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau, tạo nên sự phong phú và đa dạng trong ẩm thực vùng cao.
Cháo bánh đá
Cháo bánh đá là một món ăn ấm bụng, thường được dùng vào những ngày đông lạnh giá. Bánh đá được nấu cùng nước xương hầm và các loại rau củ như cà rốt, su hào, nấm hương. Món cháo có vị ngọt nhẹ, thanh mát và rất dễ ăn.
Bánh đá xào rau
Bánh đá xào rau là một món ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng. Bánh đá được xé nhỏ, xào với các loại rau như cải ngọt, hành lá, cà rốt. Món xào có vị giòn dai, thanh mát, rất thích hợp để dùng cho bữa cơm gia đình.
Bánh đá nướng
Bánh đá nướng là một món ăn vặt thơm ngon, được nhiều người yêu thích. Bánh đá được nướng trên than củi cho đến khi vàng đều và có mùi thơm đặc trưng. Món bánh nướng có vị giòn xốp, thơm nồng, rất thích hợp để dùng làm món nhắm hoặc món ăn vặt.
Kết luận
Bánh đá Hà Giang là một món ăn độc đáo, hấp dẫn, gắn liền với văn hóa của bà con vùng cao. Với hương vị đặc biệt, độ giòn xốp và những biến tấu phong phú trong ẩm thực, bánh đá Hà Giang đã trở thành một đặc sản mà du khách không nên bỏ qua khi đến với vùng đất địa đầu Tổ quốc. Việt Map Travel chúc bạn có một chuyến đi du lịch Hà Giang thật thú vị và đáng nhớ!
